Mongolian Black and Red Goji berries

 Гожи жимс (чонон жимс гэх мэт)

Гожи жимс гэж юу вэ?

Чоно эсвэл lycium barbarum гэгддэг Гожи жимс нь ганд тэсвэртэй, 3-10-р бүсэд ургадаг тэсвэртэй ургамал юм. Бага зэрэг исгэлэн амттай, тод өнгөтэй улбар шар/улаан жимс нь дархлаа болон тархины үйл ажиллагааг сайжруулж, зүрх судасны өвчин, хорт хавдраас хамгаалж, дундаж наслалтыг уртасгадаг гэж үздэг тул супер хүнс гэж үздэг.

Эрүүл мэндэд тустай гэдгээрээ удаан хугацаанд үнэлэгддэг гожи жимс нь антиоксидантаар баялаг бөгөөд В, С витамин, амин хүчлийн өндөр агууламжтай байдаг. Тэдгээрийг ихэвчлэн жүүс, ургамлын гаралтай цайнд хийж эсвэл шинэхэн хоолонд хөнгөн зууш болгон иддэг. Хатаасан гожи жимс нь алдартай зууш юм.

ЗЭРЛЭГ ХАР ЧОНОН ХАРМАГ ЖИМСНИЙ АЧ ХОЛБОГДОЛ

ЭНЭ УРГАМЛЫН ЖИМСИЙГ ИДСЭНЭЭР ЧИХРИЙН ШИЖИН, БӨӨР, ЗҮРХ СУДАС, ДАРАЛТ ИХТЭЙ, САРЫН ТЭМДЭГ ТОГТВОРГҮЙ ХҮМҮҮС ЭРҮҮЛ БОЛЖ, АМЬДРАЛЫН САЙН САЙХНЫГ ДАХИН ШИНЭЭР МЭДРЭХ БОЛНО.

ЗАЛУУЖУУЛАХ УВЬДАСТАЙ ЭНЭХҮҮ ЖИМС НЬ ХҮНИЙГ ХӨГШРҮҮЛЭХЭЭС СЭРГИЙЛДЭГ ДЭЛХИЙ ДЭЭРХ ЦОРЫН ГАНЦ ШИДЭТ УРГАМАЛ, ТАНД АЗ ЖАРГАЛЫГ БЭЛЭГЛЭХ БОЛНО.

1.Чонон хармагийн жимс нь флаванойд, каротенойд, витамин В1, витамин В2, витамин С болон цайр, төмөр, селен зэргээр баялаг. 

2. Чонон хармагийн жимс нь уураг, амин хүчил, полисахарид, ханаагүй тосны хүчил, аскорбины хүчил, токоферолийн агууламж ихтэй.

3. Уламжлалт эмнэлэгт жимс нь зүрхний болон хямарсан халуун, хөхний хавдар, цусан бэтэг, умайн бэтэг, сарын тэмдэг хоригдох зэрэг өвчнийг анагаах эмүүдэд ордог. Чихрийн шижин, цус багадалт, нүдний өвчин, бэлгийн сулрал, уушгины согог  эмчлэхэд ашигладаг. Элэг болон уушгины үйл ажиллагааг идэвхжүүлэх, дархлааг дэмжин хорт хавдар болон ХДХВ-ээс сэргийлэх нөлөөтэй.

4. Навч нь шээс хөөх үйлчилгээтэй.

5. Хулганад хийсэн туршилтаар тус жимсний экстракт нь элэгний өөхлөлт (Nonalcoholic fatty liver disease)-өөс сэргийлэх үйлчилгээтэй нь батлагдсан.

6. Антиоксидант үйлчилгээтэй болох нь эсийн түвшинд батлагдсан.

7. Жимснээс нь гаргаж авсан полисахарид нь үрэвслийн эсрэг үйлчилгээтэй.

8. Хулганад хийсэн туршилтаар тус жимсний полисахарид нь өөх тосны исэлдэлтийг бууруулснаар ядаргааны эсрэг үйлчилгээтэй нь нотлогдсон.

БНХАУ-ын цахим орчинд хандвал дараахь мэдээлэл харагдана.  Үүнд:. 

Энэхүү жимсэнд 7 төрлийн амин хүчил, кали, төмөр, кальци, зэс, марганец, фосфор, цайр селен гэх мэт 21 төрлийн эрдэс бодис, витамин В, аскорбины хүчил, токоферол бетаин зэрэг 13 төрлийн витамин, Омега 3, 6, 9, антиоксидантууд, полисахаридууд агуулдагддаг.

Үр дүн нь: 1. Хавдраас сэргийлнэ.   2. Хараа сайжруулна.  3. Европод гоо сайханд хэрэглэх бөгөөд арьс толигор болгоно.  4. Тамир тэнхээ, дархлаа сайжруулна. Өтлөхөөс хамгаална. 5. Бөөрний өрөвсөлт өвчнийг анагаана.  6.Үс гэзэг унахаас сэргийлнэ.  7. Эмэгтэйчүүдэд илүү сайн. 8. Залуужуулж, чалх сайжруулна.  9. Уушигний согог, элэгний эмгэгийг илааршуулна. 10. Навч нь шээс хөөх үйлчилгээтэй.

 

Dhar P et al. “Lycium Ruthenicum Murray : A Less-Explored But High-Value Medicinal Plant from Trans-Himalayan Cold Deserts Ladakh, India”. PLANT ARCHIVES. 11 (2011):583-586

Jia XL et al. Analysis of the nutritional components of lycium ruthenicum. AMINO ACIDS & BIOTIC RESOURCES (2011) 33:60-2. Cheng HJ et al. Analysis of several nutritional compositions from lycium ruthenicum. CHINA’S WILD PLANT RESOURCES (2002) 21:55.

Kumar PG et al. “Botanical Studies of Nubra Valley – A Cold Arid Zone of Himalaya”. ETHNOBOTANICAL LEAFLETS. 13 (2009):752-65

Lin J et al. "Lycium ruthenicum extract alleviates high-fat diet-induced nonalcoholic fatty liver disease via enhancing the AMPK signaling pathway". MOLECULAR MEDICINE REPORTS. 12.3 (2015): 3835-3840.

Song JL et al. Protective effects of methanolic extract form fruits of Lycium ruthenicum Murr on 2,2'-azobis (2-amidinopropane) dihydrochloride-induced oxidative stress in LLC-PK1 cells. PHARMACOGNOSY MAGAZINE. 10 (2014):522-528

Peng Q et al. Lycium ruthenicum polysaccharide attenuates inflammation through inhibiting TLR4/NF-kB signaling pathway. INTERNATIONAL JOURNAL OF BIOLOGICAL MACROMOLECULES. 67 (2014): 330-335

Ni W et al. Anti-fatigue activity of polysaccharides from the fruits of four Tibetan plateau indigenous medicinal plants. JOURNAL OF ETHNOPHARMACOLOGY. 150 (2013):529-535

Goji Berries (Wolf Berries)

What is goji berry?

Goji berry, also known as wolfberry or lycium barbarum, is a drought-tolerant plant that thrives in zones 3-10. The bright orange/red fruit with a slightly sour taste is considered a superfood because it is believed to improve immune and brain function, protect against cardiovascular disease and cancer, and increase life expectancy.

Long valued for its health benefits, goji berries are rich in antioxidants and high in B vitamins, C, and amino acids. They are often added to juices, herbal teas, or eaten fresh as a snack. Dried goji berries are a popular snack.